حضرت آیت الله محسن فقیهی استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و عضو جامعه مدرسین در پاسخ به نامه یکی از طلاب جدید الورود، چند توصیه مهم برای پیمودن مسیر طلبگی نمودهاند. داشتن نیّت خالص، انس با قرآن، شبزندهداری، شرکت در درس اساتید و اهتمام به امر تبلیغ، از جمله این نصایح و توصیههاست. متن نامه این طلبه محترم و پاسخ معظم له بشرح ذیل است:
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله فقیهی دامت برکاته
باسلام واحترام؛
ضمن آرزوی سلامتی و طول عمر برای حضرتعالی، به عرض میرساند اینجانب ….. با توصیه و تشویق یکی از بزرگان شهرمان و نیز تصمیم خود و تشویقهای پدر و مادر عزیزم، امسال برای ورود به حوزه ثبتنام کردم و پس از قبولی، هم اکنون راهی قم هستم تا دروس حوزه را به لطف خدا و اهل بیت علیهم السلام شروع کنم. با توجه به اینکه قم، اقیانوس علم و معرفت است؛ خواستم اگر امکان دارد بنده را راهنمایی و نصیحت کنید تا بهتر و بیشتر بتوانم از این اقیانوس بیکران بهرهمند شوم و اوقات خود را بیهوده نگذرانم. در ضمن از شما درخواست دارم در اوقات مناجات سحر مخصوصاً برای موفقیت من در سربازی امام زمان علیه السلام دعا کنید./با تشکر
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تعالی فی کتابه الکریم:
«فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ»
فرزند عزیز و گرامی!
نامه شما را مطالعه کردم. از اینکه با شور و اشتیاق و با هدفی مقدّس راهی حوزه مقدّسه قم شدهاید بسیار خوشحال شدم؛ تلاش کنید این نیّت پاک و خالص، و روحیه ارزشمند را تا آخر حفظ نمایید.
نقل است که آیت الله العظمی بروجردی رضوان الله تعالی علیه در پاسخ به برخی طلاب عزیز که از چه زمانی به نتیجه و موفقیت در راه طلبگی میرسیم، میفرمودند که اگر از ابتدا برای خدا و خدمت به دین و سربازی حضرت ولیّ عصر ارواحنا فداه وارد حوزه شدهاید، از همان روز نخست به موفقیت و نتیجه رسیدهاید.
حال شما هم که با این هدف راهی حوزه علمیه شدهاید، به یقین از روز نخست، موفّق و پیروزید.
لحظه به لحظه مسیر طلبگی که مسیر معرفه الله و معرفت دین و شناخت معارف وحیانی است، لحظات مهم و پر خیر و برکتی است که همه باید قدردان آن باشیم.
نوشتهاید که شما را نصیحت کنم؛ گرچه خود را صالح و شایسته برای نصیحت و پند و اندرزدادن نمیبینم؛ لکن از باب اینکه سالها قبل از شما فرزند عزیزم، وارد حوزه شدهام و بزرگان بسیاری از فقها و علمای عالیقدر شیعه را درک کردهام، چند کلمهای را به عنوان یادگار تقدیم میکنم:
۱. نخستین و مهمترین گام در این مسیر، داشتنِ اخلاص است. برای خدا درس بخوانید و چیزی جز رضایت پروردگار متعال و اولیای او یعنی پیامبر مکرّم و اهل بیت طاهرین آن حضرت علیهم السلام مدّ نظرتان نباشد که اگر خدای ناکرده آن طور شود، خسران دنیا و آخرت را در پی خواهد داشت.
۲. انس دائمی با قرآن و روایات و نیز مناجات با خداوند در نیمههای شب را غنیمت بشمارید و آن را جزو برنامههای اصلی دوران طلبگی خود قرار دهید. نگذارید سخنان بیهودهی روز، دیرخوابیدن و غذاخوردن بیش از حدّ، توفیق شبزندهداری را از شما سلب کند.
۳. ارتباط و توسّل به مولی الوری حضرت بقیه الله الاعظم امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف که صاحب اصلی حوزههاست را جزو برنامه اصلی هر روزِ خود قرار دهید و در هر کار و عملی که انجام میدهید، رضایت آن حضرت را در نظر بگیرید و خود را ریزهخوار خوانِ نعمت آن امام حیّ بدانید.
۴. خود را از ابتدا مقیّد به حضور در درس اساتید نمایید و به پیشمطالعه و مباحثه اهتمام داشته باشید. مبادا به بهانه اینکه انسان خود میتواند این درسها را بخواند و نیاز به استاد ندارد، توفیق درک محضر اساتید را از دست بدهید. نفسِ شرکت در کلاس درس برای استفاده علمی از استاد و پرسیدن نقاط مبهم درس و نیز بهره اخلاقی از وی، بسیار اهمیت دارد.
۵. نهایت احترام را به بزرگان و علمای پیشین و معاصر بگذارید؛ مبادا در مباحث طلبگی، مرتکب اهانت به علما و بزرگان حوزه شوید؛ کسانی که همه عمر خود را صرف نشر و ترویج معارف الهی نمودهاند و با سختی و رنج، این میراث بزرگ و با ارزش را به دست ما رساندهاند.
۶. نوشتن را از همین روزهای آغازین طلبگی با راهنمایی اساتید خود شروع کنید و سعی نمایید در هر بحثی از فقه و اصول و ادبیات و … تقریرات درس را بنویسید که فواید بسیاری از جمله تثبیت مباحث علمی در ذهن، بر آن مترتب است.
۷. حفظ انقلاب اسلامی – که ثمره زحمات علما، امام راحل و خون شهدای عزیز است- و تقویت آن، بر همگان لازم است؛ لذا توأم با درسخواندن و تهذیب نفس، عالمانه از مبانی نظام مقدّس اسلامی دفاع کنید و از رهبری عزیز انقلاب سلّمه الله تعالی که سکّاندار این نظام هستند تبعیت نمایید و با درسخواندن و تزکیه نفس، خود را برای خدمت به اسلام و نظام اسلامی آماده کنید.
۸. حسب دستور الهی در آیه شریفهی مطلعِ این نوشتار، تبلیغ را وظیفه خود بدانید و در ایام تبلیغی به مناطق مختلف بروید و با کمک آنچه از علم و تقوا در حوزه کسب کردهاید، معارف نورانی قرآن و اهل بیت علیهم السلام را برای مردم بازگو نمایید که اگر مردم، علم و عمل و صداقت و تقوی را از شما ببینند، شیفته آنچه از قرآن و روایات برایشان میگویید میشوند. مردمداری و محبت و صداقت با آنها از ارکان مهم این مسیر است.
در پایان اگر چه خود را قابل نمیدانم ولی حتماً در مظانّ اجابت دعا به یادتان هستم و از شما جوان عزیز هم درخواست دارم برای بنده در نیمههای شب دعا نمایید. والسلام علیکم و رحمه الله
محسن فقیهی