به گزارش خبرگزاری شبستان از استان قم، هجدهم اسفند سالروز تشکیل کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور است که نقش این کانون ها در ایجاد مسجد تراز اسلامی بسیار مهم می باشد. به همین مناسبت گفتگویی انجام داده ایم با آیت الله محسن فقیهی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه که همواره دغدغه جوانان را داشته و معتقداست این جوانان هستند که آینده داران جامعه‌اند.
به عنوان سوال اول بفرمایید تأثیرکانون‌های مساجد بر احیای فرهنگ و هنر مسجدی و جذب نسل جوان و نوجوان به مسجد از این طریق چیست؟
قال الله تعالی: «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلاَةَ وَآتَی الزَّکَاةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلاَّ اللّهَ فَعَسَی أُوْلَـئِکَ أَن یَکُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِینَ» (توبه:۱۸)
طبق آیات و روایات و تعالیم دینی ما، مسجد، خانه خدا و خانه مردم؛ محلّ خلوت اُنس با خدا، کانون ذکر و معراج معنوی، عرصه علم و جهاد، جایگاه عبادت و سیاست است. مساجد از نظر دین اسلام، مظهر آمیختگی دنیا و آخرت و پیوستگی فرد و جامعه است. مامورکردن مساجد و احیای آنها نیاز به همت عالی گروه‌ها و تشکیلاتی دارد که بتوانند با مهندسی دینی فرهنگی، آنها را به مساجد تراز اسلامی تبدیل کنند.
یکی از این گروه ها، کانون های فرهنگی مساجد است که به عنوان بازوهای توانمند مساجد، نقش استثنایی و بی بدیلی در احیای فرهنگ غنی و اصیل مسجدی ایفا می کنند. این کانون ها با درک عمیق نیازها و مطالبات نسل نوجوان و جوانان تلاش دارند که با ارائه برنامه های جذاب و خلاقانه، پیوندی بین نسل جدید و مساجد ایجاد کنند.
کانون‌های مساجد، چگونه می توانند در ارتقا سطح فرهنگ کشور تأثیرگذار باشند؟
کانون‌های مساجد به عنوان مراکز فرهنگی و تربیتی، ظرفیت بالایی برای ارتقای سطح فرهنگ کشور دارند. این مراکز می توانند با اجرای برنامه های متنوع و هدفمند، در زمینه های مختلف فرهنگی، اجتماعی و دینی، نقش بسزایی در ارتقای سطح فرهنگ جامعه داشته باشند.
از مهمترین نقش‌های کانون‌های مساجد، ترویج فرهنگ اسلامی و ارزش‌های اخلاقی است. این کانون‌ها می توانند با برگزاری کلاس های آموزش قرآن، تفسیر، احکام، اخلاق و سایر معارف اسلامی، جوانان و نوجوانان را با آموزه های دین مبین اسلام آشنا کنند.
نقش کانون های مساجد در ایجاد و تقویت روحیه همدلی، همبستگی و مشارکت اجتماعی در جامعه بسیار مهم است. این کانون ها می توانند با برگزاری برنامه های اجتماعی، مثل اردوهای جهادی، و برنامه های کمک به نیازمندان، به تقویت روحیه همدلی و همبستگی در جامعه کمک کنند.
نقش کانون‌های مساجد در تحقق عدالت فرهنگی به ویژه در مناطق روستایی و مناطق کم برخوردار چیست؟
این کانون‌ها به عنوان مراکز فرهنگی در مناطق روستایی و مناطق کم برخوردار می توانند نقش مهمی در تحقق عدالت فرهنگی ایفا کنند. متاسفانه، امکانات فرهنگی در مناطق روستایی و شهرهای کوچک نسبت به شهرهای بزرگ محدودتر است. کانون های مساجد می توانند با ارائه خدمات فرهنگی و هنری، این ناترازی و نابرابری را تا حدودی جبران کنند.
از مهمترین نقش‌های کانون‌های مساجد در این بخش، ایجاد فرصت‌های برابر برای دسترسی به امکانات فرهنگی است. کانون‌ها باید به جوانان و نوجوانان این مناطق فرصت دهند تا استعدادهای خود را شکوفا کنند. باید کانون‌های مساجد با ارائه برنامه‌های آموزشی و فرهنگی، به ارتقای سطح دانش و آگاهی مردم این مناطق کمک کنند. این نهاد مهم می‌تواند با برگزاری کلاس‌های آموزشی در زمینه دینی، اجتماعی و فرهنگی، به بهبود کیفیت زیست و زندگی مردم این مناطق کمک کنند.
نقش‌آفرینی کانون‌ها در نهضت بازگشت به مساجد و توصیه هایی که به کانون ها در این‌باره دارید؟
کانون‌های مساجد می توانند نقش مهمی در نهضت بازگشت به مساجد ایفا کنند. متاسفانه، در سال های اخیر، شاهد کاهش حضور جوانان و نوجوانان در مساجد هستیم. کانون های مساجد می توانند با ارائه برنامه‌های جذاب و متنوع، به جذب جوانان و نوجوانان به مساجد کمک کنند و این پیوند را برقرار کنند.
این نهاد باید با شناخت دقیق نیازهای نوجوانان و جوانان، برنامه هایی را ارائه کنند که برای آنها جذاب و مفید باشد. باید کانون ها با استفاده از روش‌های نوین تبلیغی، به ترویج فرهنگ مسجدی در جامعه کمک کنند.
نقشی که کانون ها در تحقق مطالبات مسجدی مقام معظم رهبری همچون «هر مسجد یک پایگاه قرآن»، «مسجد برقرار» و «مسجد تراز» دارند چیست؟
کانون های مساجد می توانند نقش مهمی در تحقق مطالبات مقام معظم رهبری سلّمه الله تعالی در خصوص مسجد ایفا کنند. برای مثال می توانند با برگزاری کلاس های آموزش قرآن، تفسیر، تجوید، حفظ و قرائت قرآن، به تحقق مطالبه «هر مسجد یک پایگاه قرآن» کمک کنند. این کانون ها می توانند با ایجاد کتابخانه های تخصصی قرآن، برگزاری مسابقات قرآن، تولید محتوای آموزشی قرآن، به ترویج فرهنگ قرآنی در جامعه کمک کنند. یا می توانند با برگزاری برنامه های متنوع و جذاب، به حفظ و ارتقای جایگاه مسجد در جامعه کمک کنند. همچنین می‌توانند با ارائه خدمات فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و رفاهی، به تبدیل مسجد به مکانی تراز کمک کنند. این کانون ها می توانند با ایجاد کتابخانه، سالن مطالعه، زمین بازی، مرکز مشاوره، مرکز نیکوکاری و غیره، به رفع نیازهای مختلف مردم کمک کنند. مسجد تراز، مکانی است که در آن همه اقشار جامعه، از پیر و جوان، زن و مرد، عالم و عامی، احساس تعلق و آرامش کنند. کانون‌های مساجد می‌توانند با تلاش و همت مضاعف، به تحقق این هدف والا کمک کنند.
توصیه‌های پایانی حضرتعالی به کانون‌های فرهنگی مساجد و مسئولان چیست؟
به عزیزان خودم، مسئولان و دست اندرکاران کانون های مساجد توصیه می کنم با جوانان و نوجوانان ارتباط صمیمانه و دوستانه برقرار کنند. به نظرها و پیشنهادهای جوانان و نوجوانان احترام بگذارند. در برنامه ریزی و اجرای فعالیت ها، از مشارکت این عزیزان استفاده کنند. برنامه‌هایی را ارائه کنند که برای آنها جذاب و مفید باشد و تا می توانند از روش های نوین تبلیغی برای ترویج فرهنگ مسجدی استفاده کنند. به هرحال باید جوانان را دریابند که آینده داران جامعه، این عزیزان هستند.
