تاریخ: يكشنبه 18 آبان 1404

تقریرات فقهی-کتاب غنا

کتاب تقریرات فقهی- کتاب غنا

 اثری علمی و پژوهشی است که درباره مسأله فقهی غنا به قلم آیت‌الله شیخ محسن فقیهی تألیف شده و توسط مؤسسه دارالثقلین امام العصر منتشر گردیده است.

این کتاب، که به موضوعات تخصصی فقه شیعه می‌پردازد، به عنوان منبعی ارزشمند برای طلاب، پژوهشگران علوم اسلامی و استادان حوزه علمیه شناخته می‌شود.

 

موضوع و محتوای کتاب

فصول این کتاب به ترتیب به مباحث زیر پرداخته است.
 
 فصل اول: در این فصل، معنا و ماهیت غناء تبیین می‌شود. معنای غناء و طرب، از دیدگاه لغت و اصطلاح در این فصل، بررسی می‌شود. در ادامه، یازده تعریف فقها از غناء، نقد و بررسی می‌شود. در گفتار پایانی، بیان می‌شود که غناء از مقوله سخن نیست بلکه از مقوله کیفیت سخن است؛ بنابراین محتوای آواز در پیدایش عنوان غناء، کارایی ندارد.
 
 فصل دوم: این فصل، وظیفه گونه‌شناسی حکم غناء را دارد. در این فصل، بررسی می‌شود که حکم حرمت غناء آیا نفسی و مربوط به خود عنوان غناء است یا این‌که چون مجلس غناء مشتمل بر اعمال حرامی مانند اختلاط زن و مرد، موسیقی و ... است، حرمت این اعمال به غناء نیز سرایت کرده است.
همچنین گستره حرمت غناء بررسی می‌شود که سه دیدگاه در این باره تحلیل و بررسی می‌شود:‌ ۱- حرمت مطلق غناء؛ ۲- حرمت فی‌الجمله غناء؛ ۳- حرمت عرضی غناء.
 
 فصل سوم: این فصل به بررسی مستثنیات حکم حرمت غناء اختصاص یافته است. یازده عنوان را که فقها از مستثنیات غناء دانسته‌اند، در این فصل، بیان شده و بررسی دقیق اجتهادی می‌شود. این عناوین عبارتند از: غنای در عروسی، حّداء، قرائت قرآن، مراثی، سرود، دعا و ذکر، هلهله، سرود جنگ، نغمه‌ مادرها و نوای بناها،‌ نغمه‌های رایج میان مردم و غنای در روزهای جشن و اعیاد.
 
 فصل چهارم: در فصل پایانی این کتاب، برخی از احکام غناء بررسی می‌شود. این فصل، شامل پنج مبحث است:
مبحث اول: حکم درآمد به‌دست‌آمده از غناء؛
مبحث دوم: حکم آموزش و تعلیم غناء؛
مبحث سوم: حکم گوش کردن به غناء؛
مبحث چهارم: حکم حضور و نشستن در مجلس غناء؛
مبحث پنجم: فسق آوازخوان و گوش‌‌کننده.
 

محورهای اصلی کتاب

  1. بیان نظرات فقهی: ارائه نظرات فقهی نویسنده درباره موضوعات مختلف و تطبیق آنها با نظرات مشهور فقها.
  2. تحلیل استدلالات: تحلیل دقیق ادله نقلی و عقلی مرتبط با هر موضوع و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها.
  3. تفریعات فقهی: بیان فروعات و مسائل جزئی مرتبط با مباحث اصلی، که نشان‌دهنده عمق اجتهادی نویسنده است.
  4. پاسخ به مسائل نوپدید: بررسی مسائل فقهی جدید و چالش‌های معاصر با استفاده از اصول و قواعد فقهی.

ویژگی‌های کتاب

  • جامعیت: این اثر شامل موضوعات متنوع فقهی است که جنبه‌های عبادی، معاملاتی و اجتماعی فقه را در بر می‌گیرد.
  • رویکرد اجتهادی: نویسنده با تکیه بر اصول فقهی و مبانی اجتهادی، به تحلیل و ارائه دیدگاه‌ها پرداخته است.
  • استناد به منابع اصیل: کتاب به منابع اصلی فقه شیعه مانند آثار شیخ طوسی، محقق حلی، علامه حلی و سایر بزرگان استناد کرده است.
  • پاسخ‌گویی به نیازهای روز: کتاب نه تنها به مسائل سنتی فقهی پرداخته، بلکه چالش‌های فقهی نوظهور را نیز مدنظر قرار داده است.

ساختار کتاب

تفریرات فقهی معمولاً به شیوه‌ای طبقه‌بندی‌شده و منظم تدوین شده است. هر موضوع به صورت مستقل مورد بررسی قرار گرفته و در پایان هر بحث، نتیجه‌گیری اجمالی ارائه شده است. همچنین، با استفاده از جداول، نمودارها یا خلاصه‌های مفید، فهم مطالب برای خوانندگان آسان‌تر شده است.

اهمیت کتاب

  • مرجعیت علمی: این کتاب به دلیل تحلیل‌های دقیق و استفاده از روش اجتهادی، می‌تواند به عنوان منبعی برای تدریس و تحقیق در حوزه‌های علمیه مورد استفاده قرار گیرد.
  • ارتباط با مسائل معاصر: توجه به مسائل فقهی روز و ارائه پاسخ‌های مستدل، باعث شده که کتاب هم برای اساتید و هم برای پژوهشگران کاربردی باشد.
  • تقویت مبانی اجتهادی: مطالعه این اثر به طلاب کمک می‌کند تا درک بهتری از فرآیند اجتهاد و استنباط احکام پیدا کنند.

نویسنده

آیت‌الله شیخ محسن فقیهی از فقیهان و اصولیان برجسته حوزه علمیه قم است که آثار متعددی در زمینه فقه و اصول از ایشان به چاپ رسیده است. ایشان با بهره‌گیری از سال‌ها تدریس و تحقیق در حوزه، توانسته‌اند آثاری ماندگار در علوم اسلامی ارائه دهند.

ناشر

مؤسسه دارالثقلین امام العصر از ناشران معتبر حوزه علمیه قم است که در انتشار آثار پژوهشی و تربیتی اسلامی نقش مؤثری داشته و همواره تلاش کرده است تا آثار علمی بزرگان حوزه را در دسترس علاقه‌مندان قرار دهد.

نتیجه‌گیری

تقریرات فقهی کتابی ارزشمند برای فهم دقیق‌تر فقه شیعه و آشنایی با روش‌های اجتهادی است. این اثر، با رویکرد جامع و استدلال‌محور خود، به عنوان یکی از منابع اصلی برای پژوهش‌های فقهی و تدریس در حوزه‌های علمیه مطرح است. مطالعه این کتاب می‌تواند برای طلاب و محققان علوم اسلامی الهام‌بخش و مفید باشد.

آخرین محتوای سایت

دیدار دکتر آقامحمدی با حضرت آیت الله فقیهی
پنج‌شنبه ۱۵ آبان‌ماه، جناب آقای دکتر علی آقامحمدی عضو محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و جناب آقای...
اجلاسیه اساتید خارج و سطوح عالی حوزه علمیه
  حضور فقیه عالیقدر حضرت آیت‌الله حاج شیخ محسن فقیهی دام‌ظله در اجلاسیه اساتید خارج و سطوح...
شب سوم مراسم عزاداری فاطمیه
  شب سوم مراسم عزاداری فاطمیه آخرین شب مراسم عزاداری فاطمیه اول با حضور علما، اساتید، طلاب و...
شب دوم مراسم عزاداری فاطمیه
  شب دوم مراسم عزاداری فاطمیه  دومین شب مراسم عزاداری فاطمیه اول با حضور علما، اساتید،...