تعریف:
مافی الذمه یعنی آنچه بر عهده است این مفهوم، اصطلاحی فقهی - حقوقی است که هم در بخش عبادات و هم در بخش معاملات و قراردادها از آن استفاده میشود.
اگر کسی می داند که تکلیف و وظیفه ای دارد ولی نوع آنرا نمی داند مثلا فردی نمی داند که نماز ادا است یا قضا یا نوع غسل را نمی داند،بنابراین یک غسل مافی الذمه می کند یعنی هر چه برگردن من است.
نحوه انجام غسل ما فی الذمه:
اگر انسان بداند چه غسلي بر او واجب است، به نيّت همان، غسل را انجام ميدهد، مثلاً نيّت ميكند: غسل جنابت انجام ميدهم قربة الي اللَّه.
اما در مواقعي که انسان احتمال مي دهد يک يا چند غسل بر او واجب باشد يک غسل به نيت آنچه بر گردن اوست (غسل ما فی الذمه میکنم قربة الی الله) با این نیت هر غسلی که برشخص واجب شده بود اما نوعش را نمی دانست، از عهده او ساقط میشود.
البته ناگفته نماند که اين غسل جايگزين وضو نمي شود و بايد براي نماز وضو بگيرد.